عسل گیشنیز مرغوب

به گزارش فرارو، گشنیز یا جعفری چینی گیاهی یک‌ساله با نام انگلیسی Coriander با نام علمی Coriandrum sativum و از خانواده Umbelliferae یا چتریان است. رازیانه، شوید، جعفری، کرفس، زیره، گلپر و هویج از خانواده گیاه گشنیز هستند. برخی منشا این سبزی را به نواحی جنوب غرب آسیا و مدیترانه نسبت می‌دهند. گشنیز گیاهی مقاوم است و در بیشتر مناطق کشورمان قابلیت کاشت و پرورش را دارد.

میوه گشنیز سرشار از مواد مغذی است. این گیاه دارویی به دلیل داشتن ماده موثر یا اسانس و ترکیب اصلی لینالول دارای اهمیت به‌سزایی در صنایع داروسازی، غذایی، آرایشی و بهداشتی، نوشابه و شکلات سازی است. از میوه یا تخم گشنیز روغنی تهیه می‌کنند که در سلامتی و تقویت پوست و مو نقش مهمی دارد.

طبع گیاه گشنیز سرد و خشک است، به همین دلیل مردم جنوب کشورمان پودر تخم گشنیز را با حلوا خرمایی ترکیب می‌کنند تا طبع گرم خرما را خنثی کنند.

گشنیز منبع خوبی از آنتی‌اکسیدان‌ها، فیبر غذایی، منگنز، آهن، منیزیم، فسفر، کلسیم، پتاسیم، تیامین، نیاسین، کاروتن، ویتامین C، ویتامین K، ویتامین A و پروتئین است.

گشنیز بر ترشحات هورمونی در بدن اثر مثبت دارد. این تأثیر هورمونی به تنظیم چرخه‌های قاعدگی زنان کمک می‌کند و همچنین در کاهش دیسمنوره یا درد‌های قاعدگی مؤثر است. این یکی از دلایلی است که گشنیز در میان بسیاری از زنان به عنوان یک راه درمانی طبیعی محبوب است.

یکی از مزایای گشنیز، حاوی بودن آهن در مقادیر زیاد است. این خصوصیت برای کسانی که از کم خونی رنج می‌برند، بسیار کمک‌کننده است. کمبود آهن می‌تواند به علائمی مانند خستگی شدید، تپش قلب و کاهش توانایی ذهنی منجر شود. علاوه بر این، آهن به بهبود عملکرد ارگان‌ها، افزایش قدرت و سلامت استخوان‌ها نیز کمک می‌کند.

مطالعات علمی انجام شده اشاره می‌کنند که گشنیز دارای خواص آنتی‌هیستامینی قوی است. این خصوصیت به کاهش علائم آلرژیک مثل آلرژی‌های فصلی و تب یونجه کمک می‌کند. روغن گشنیز نیز در مقابله با تحریکات آلرژیک ایجاد شده توسط حشرات، گیاهان و مواد غذایی مؤثر است.

سلامت چشم با گشنیز

گشنیز دارای آنتی‌اکسیدان‌ها، ویتامین A، ویتامین C و مواد معدنی مانند فسفر است که به پیشگیری از بیماری‌های چشمی کمک می‌کند. بتاکاروتن موجود در برگ‌های گشنیز به جلوگیری از بیماری‌های مرتبط با چشم مثل کاتاراکت و تغییرات در بینایی افراد مسن کمک می‌کند.. برگ‌های گشنیز سرشار از ویتامین A، ویتامین C، ویتامین E و کارتنوئیدهاست. مطالعات اخیر تایید کرده‌اند که مصرف روزانه گشنیز می‌تواند بیماری دژنراسیون ماکولا چشمی که با افزایش سن ایجاد می‌شود و همچنین بیماری التهاب ملتحمه چشم را به تاخیر بیندازد.

گشنیز ترشح انسولین را از غدد پانکراس تحریک می‌کند، که در نتیجه منجر به افزایش سطح انسولین در خون می‌شود. این ویژگی برای کنترل قند خون و پیشگیری از دیابت بسیار مفید است.در طب سنتی از دانه، روغن و عصاره یا عرق گشنیز برای کاهش میزان قند خون در افراد دیابتی استفاده می‌کنند. آزمایشات مختلف نیز این کاهش قند خون را به اثبات رسانده است. در یک آزمایش که بر روی موش‌های مبتلا به دیابت و چاقی انجام گرفت، دریافتند که پس از مصرف عصاره دانه‌های گشنیز میزان قندخون در موش‌ها به طور چشم‌گیری کاهش یافته بود. یک مطالعه دیگر نشان داد که مصرف عصاره تخم گشنیز در موش‌های مبتلا به دیابت باعث کاهش قند خون و افزایش ترشح انسولین می‌شود. این سبزی خوش طعم ممکن است برای افرادی که دچار قند خون پایین هستند خطرناک باشد؛ چراکه گیاه گشنیز اثربخشی بالایی دارد.

خواص گشنیز برای کنترل فشار خون

پیشگیری از بیماری‌های غذایی با گشنیز

سالمونلا، یک تهدید جدی در میان بیماری‌های ناشی از غذا است. گشنیز با داشتن میزان بالایی از ترکیب طبیعی دودسنال، به عنوان یک آنتی‌بیوتیک طبیعی عمل می‌کند. با افزودن گشنیز به برنامه غذایی خود، شما می‌توانید بدنتان را در برابر بیماری‌های مرتبط با سالمونلا محافظت کنید، که ممکن است تا سطحی بسیار خطرناک برسد.

خواص گشنیز برای تقویت سیستم ایمنی

روغن‌های اسانسی موجود در گشنیز مجموعه‌ای از عناصر با خواص آنتی‌اکسیدانی، ضدعفونی‌کننده و سم‌زدایی دارند. ویتامین‌های C و آهن در گشنیز نیز موجب تقویت سیستم ایمنی می‌شوند. این مواد مفید در جلوگیری و کاهش عوارض جلدی مثل آبله و همچنین در تسکین دردها و آرامش بدن مؤثر هستند.

خواص گشنیز برای بیماری‌های قلبی-عروقی

گشنیز با تحریک ترشح آنزیم‌ها و مواد گوارشی، به بهبود عملکرد سیستم گوارش کمک می‌کند. این گیاه نه تنها برای درمان زگیل مفید است بلکه به علت داشتن مواد معدنی و ترکیبات تحریک‌کننده، سیستم گوارش را فعال‌تر می‌کند. مطالعات نشان داده‌اند که استفاده منظم از گشنیز می‌تواند مشکلات گوارشی مانند سوء هاضمه را کاهش دهد، و برای کودکان که معمولاً بیشتر از بزرگ‌ترها دچار کولیک شکمی می‌شوند، هم مفید است.

خواص درمانی گشنیز برای دهان و دندان

یکی از مواد اساسی موجود در گشنیز، سیترنلول نام دارد. این ماده یک ضدعفونی‌کننده قوی است که در جلوگیری از تشدید عفونت‌ها و زخم‌های دهانی بسیار مفید است. گشنیز نه تنها در مراحل بهبودی زخم‌ها تاثیر مثبت دارد، بلکه به کنترل بوی نامطبوع دهان نیز کمک می‌کند. در محصولات دندان‌پزشکی طبیعی، این گیاه به عنوان یک ماده ضدقارچی عمل می‌کند.

تقویت استخوان‌ها با گشنیز

تسهیل در عملکرد گوارشی با گشنیز

روغن‌های اسانسی مثل بورنئول و لینالول در گشنیز موجود هستند که به بهبود عملکرد گوارشی کمک می‌کنند. این گیاه برای کاهش اسهال ناشی از عفونت‌های میکروبی و قارچی نیز موثر است. خواص گشنیز در جلوگیری از تهوع و استفراغ نیز اثبات شده است.روغن استخراج شده از دانه‌های گشنیز برای هضم راحت و سلامت دستگاه گوارش مفید است. یک مطالعه ۸ هفته‌ای بر روی ۳۲ بیمار مبتلا به سندروم روده تحریک‌پذیر نشان داد که مصرف ۳۰ قطره روغن گشنیز سه مرتبه در روز در مقایسه با گروه دارونما، درد شکم، نفخ و ناراحتی معده را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد. از عرق گشنیز به عنوان داروی اشتهاآور در طب سنتی ایران استفاده می‌شود.

مبارزه با التهاب و بیماری‌های پوستی با گشنیز

سینئول و اسید لینولئیک در گشنیز موجود هستند و این ترکیبات خواص ضدالتهابی دارند. این گیاه در کاهش تورم ناشی از بیماری‌های مختلف مثل نارسایی کلیه یا کم خونی نیز موثر است. از نظر درمانی، گشنیز در مقابله با بیماری‌های پوستی مانند اگزما و خشکی پوست نیز بسیار کارآمد است.

گشنیز سبزی ضد‌التهاب

گیاه گشنیز دارای چندین نوع آنتی‌اکسیدان است که سلول‌ها را از آسیب رادیکال‌های آزاد حفظ می‌کند. مطالعات اخیر ثابت کرد که آنتی‌اکسیدان‌های گیاه گشنیز در درمان التهابات در بدن موثر هستند. این ترکیبات شامل ترپنین، کوئرستین و توکوفرول‌هاست که همگی دارای اثرات ضد سرطانی، ضدپیری، ضد التهابی، تقویت کننده سیستم ایمنی و محافظ عصبی هستند. اخیرا آزمایشی برای اثبات اثر ضد‌التهابی و ضد سرطانی گیاه گشنیز انجام گرفته است که مشخص کرد عصاره گیاه گشنیز رشد سلول‌های سرطان ریه، پروستات، سینه و روده را کند می‌کند.

گشنیز حاوی ترکیبات ضد میکروبی است که در درمان برخی عفونت‌ها و بیماری‌های ناشی از باکتری‌هایی غذایی موثر است. ترکیبی در گیاه گشنیز است که می‌تواند باکتری‌هایی نظیر سالمونلا را از بین ببرد. این نوع باکتری سالانه بسیاری از انسان‌ها را دچار مسمومیت غذایی می‌کند. طبق آزمایشات صورت گرفته استفاده از پودر تخم گشنیز به عنوان ادویه در درمان عفونت‌های مجاری ادرار نیز مفید است. در طب سنتی از روغن تخم گشنیز برای تسریع در درمان زخم‌های سطحی استفاده می‌کنند.

مطالعات اخیر که در دانشگاه کالیفرنیا انجام گرفته نشان می‌دهد، گشنیز حاوی ماده‌ای است که خاصیت ضد تشنج دارد و می‌تواند برای بیماران مبتلا به صرع مفید باشد. صرع یک اختلال عصبی است که منجر به تشنج می‌شود. بر اساس مطالعات تشنج‌های بیماری صرع با استفاده از کانال‌های پتاسیم KCNQ در مغز تنظیم می‌شوند و مولکول‌های گشنیز به نام dodecenal بر این کانال‌ها تأثیرگذار هستند. گیاه گشنیز یک کلاس از کانال‌های پتاسیم را در مغز فعال می‌کند و از این طریق بر کنترل تشنج تأثیرگذار است.

در واقع ترکیبات dodecenal به بخش خاصی از کانال‌های پتاسیم متصل می‌شوند و تحریک‌پذیری سلولی را کاهش می‌دهند. آزمایش روی مدل‌های حیوانی نیز نشان می‌دهد که این مولکول قادر به تأخیر تشنج است و می‌تواند به عنوان یک داروی ضد تشنج مورد استفاده قرار گیرد.

گشنیز یک سبزی موثر برای زیبایی و درخشندگی پوست است. گیاه گشنیز خاصیت ضد التهابی دارد و پوست را شفاف و خنک می‌کند. این سبزی موجب تعادل چربی پوست می‌شود و به درمان جوش‌ها و رفع لکه‌های حاصل از جوش صورت کمک می‌کند. برای درمان جوش و رفع لکه‌های روی پوست می‌توانید از ماسک گشنیز استفاده کنید. ترکیب گشنیز و خیار که خنک کننده هستند و جو دو سر که ضد التهاب است، پوست اکنه‌ای و ملتهب را تسکین می‌دهد.

ماست نیز حاوی اسید لاکتیک است و باعث لایه برداری و روشن شدن پوست می‌شود. برای ساخت این ماسک ۱ قاشق غذاخوری ماست، یک چهارم پیمانه گشنیز تازه یا آب گشنیز، ۲ قاشق غذاخوری پودر جو دو سر و یک هشتم پیمانه خیار رنده شده را با هم ترکیب کنید. ماسک را به صورت و گردن بزنید و اجازه بدهید ۲۰ دقیقه روی صورت بماند. سپس با آب ولرم بشویید.

• گشنیز به عنوان سبزی ضد عفونی کننده دارای خاصیت ضد قارچی و ضد‌التهابی است که برای درمان بیماری‌های پوستی از جمله قارچ پوستی و اگزما مفید است.
• گیاه گشنیز به دلیل داشتن میزان بالایی از ویتامین‌ها از جمله ویتامین C موجب تقویت سیستم ایمنی بدن و درمان سریع سرماخوردگی می‌شود.
• گیاه گشنیز سرشار از فیبر است. استفاده مداوم از گشنیز به عنوان سبزی تازه می‌تواند موجب لاغری شود. استفاده از فیبر‌ها با کاهش اشتها همراه است.
• گیاه گشنیز خاصیت ادرارآور دارد، به همین خاطر است که متخصصان طب سنتی برای دفع سنگ کلیه استفاده از گشنیز و عرق گشنیز را توصیه می‌کنند.
• عرق گشنیز عفونت‌های مجاری ادرار را برطرف می‌کند.
• گیاه گشنیز و تخم گشنیز خاصیت قوی آرامش بخش دارند که می‌تواند برای درمان بی‌خوابی و استرس مفید باشد.
• عرق گشنیز ممکن است برای درمان آفت دهان موثر باشد.

عوارض احتمالی

عسل گشنیز هم مانند هر کدام از محصولات دیگر زنبورعسل ممکن است در شرایطی خاص دارای عوارضی خاص برای برخی از افراد باشد. در نتیجه مصرف این نوع عسل در دوران بارداری توصیه نمی شود؛ زیرا قاعده آور است و ممکن است سبب سقط جنین شود. البته پژوهش های زیادی بر روی این موضوع انجام نشده و شاید سخت گیری زیاد ما باشد مصرف بیش از حد گشنیز می‌تواند تاثیرات جانبی منفی روی بدن داشته باشد، از جمله تأثیرات نامطلوب بر باروری، نفخ معده، افت قند خون، و تأثیرات بر داروهای غلظت خون. برای افراد با حالات پزشکی خاص، مصرف این گیاه باید به دقت مورد بررسی قرار گیرد و بدون مشورت پزشک مصرف نشود.

گیاه گشنیز قاعده‌آور است؛ درنتیجه مصرف بیش از حد سبزی گشنیز، تخم گشنیز و عرق گشنیز برای بارداری خطرناک است. مصرف بیش از حد گشنیز ممکن است موجب سقط جنین شود.
• ممکن است مصرف بیش از حد گشنیز برای افرادی که افت قند خون دارند، مضر باشد.
• گشنیز سرشار از ویتامین K است. مصرف بیش از حد گشنیز برای افرادی که دچار غلظت خون شدید هستند، مضر خواهد بود.
• این گیاه به ندرت موجب حساسیت می‌شود.
• در افرادی که دچار لکنت زبان هستند، مصرف بیش از حد گشنیز ممکن است لکنت زبان آن‌ها را تشدید کند.

می‌توانید تخم گشنیز را به راحتی از عطاری‌های سطح شهر تهیه کنید. این گیاه به نور مستقیم آفتاب نیاز دارد؛ اما در پشت پنجره نورگیر آپارتمان نیز قابل نگهداری است. بذر‌های گشنیز به‌سرعت جوانه می‌زنند. کافی‌ست آن‌ها را در عمقی به اندازه ۱ بند انگشت از سطح خاک بکارید. این گیاهان در هر نوع خاک رشد می‌کنند. بهترین خاک برای کاشت بذر گشنیز خاک باغچه یا ترکیبی از خاک نیمه سبک است. نور فراوان و آبیاری منظم گیاه دو روش موثر برای رشد بهتر گیاه گشنیز هستند. شما می‌توانید پس از چند روز از کاشت برگ‌های تازه گیاه را برداشت کنید. بهترین زمان کاشت بذر گشنیز اوایل بهار است و برداشت بذر‌های گشنیز در فصل پاییز انجام می‌گیرد.